Chúng mình đã từng giới thiệu đến bạn đọc về “7 xu hướng crypto 2023” hồi đầu năm, và những thông tin trong đó có tỉ lệ chính rất cao khi mà hầu hết các mảng được giới thiệu trong bài viết như: Layer-2, NFTfi, SocialFi, AI, LSD… đều đã trở nên phổ biến trong thị trường, thậm chí có những trend còn kéo theo một làn sóng tăng trưởng rất tích cực.
Về sau đó, thị trường lại tiếp tục đón nhận những trend mới, có thể kể đến như: Trend China Coin, Trend ZK, Trend Stablecoin phi tập trung, Web3 Name Sever.. Vậy có xu hướng nào đang dần hình thành mà chúng ta cần phải để ý hay không? Một cái tên nổi bật hiện tại chính là: CLMM – Concentrate Liquidity Market Maker: Thị trường tạo lập thanh khoản tập trung.
Nội dung
Thanh khoản tập trung là gì?
CLMM – Concentrate Liquidity Market Maker: Thị trường tạo lập thanh khoản tập trung, là một giải pháp vốn dĩ được giới thiệu bởi Uniswap V3. Khác với dạng thanh khoản Pool2 (50-50 LP) thường lệ sẽ trải dài thanh khoản từ 0 đến dương vô cực. CLMM sẽ tập trung lượng thanh khoản đó trong một khoảng giá cố định.
Lợi ích mà CLMM đem lại:
- CLMM sẽ tập trung ở một vùng giá nhất định, vì vậy người cung cấp thanh khoản sẽ nhận được nhiều fee hơn nếu có giao dịch swap trong vùng giá đó
- Người giao dịch cũng sẽ ít bị ảnh hưởng từ trượt giá khi swap hơn.
- CLMM sẽ giúp tối ưu hiệu quả sử dụng vốn
- Không có token lạm phát, toàn bộ phần thưởng được trả theo token x-y LP (Realyield)
- Hạn chế tổn thất tạm thời tùy thuộc tỉ lệ cặp thanh khoản mà người dùng cung cấp
- Thanh khoản sâu sẽ giúp triển khai nhiều sản phẩm hơn như Perpertual, Option Trading,…
Tuy vậy, CLMM vẫn gặp phải một số hạn chế:
- Cần theo dõi và quản lý thanh khoản
- Cần phải tính toán phức tạp hơn
- Vẫn không giảm thiểu triệt để được tổn thất tạm thời.
Tại sao CLMM lại được chú ý?
Nguyên nhân khiến Thanh Khoản Tập Trung – CLMM sẽ dễ dàng trở thành tâm điểm của sự chú ý trong thời gian tới, bởi vì:
- Nhiều nhà đầu tư đã kiếm được khoản lợi nhuận lớn từ sự kiện airdrop $ARB của Arbitrum bằng cách ghép cặp thanh khoản trên Uniswap V3 và Trader Joe tại thời điểm nhận airdrop.
- TVL của JOE trên Arbitrum đã tăng vọt sau ngày 23/03/2023 (ngày ARB chính thức niêm yết). Token JOE của dự án theo đó cũng đã đạt mức lợi nhuận ~260% trong tháng 3 vừa qua, càng làm thu hút sự chú ý đến lĩnh vực này.
- Dù Uniswap V3 là đi đầu trong lĩnh vực này, nhưng Uniswap V3 hết hạn giấy phép vào ngày 01/04 tới đây vàhọ sẽ công khai mã nguồn thuật toán của họ sau 2 năm phát triển, dự kiến sẽ có một mùa Fork Season cho thị trường DeFi.
- Rất nhiều AMM đang dần chuyển mình sang cơ chế thanh khoản tập trung (CLMM) thay cho dạng Pool2 truyền thống để giải quyết các vấn đề tối ưu thanh khoản mà nền tảng sở hữu.
Nên chú ý đến dự án CLMM nào?
Lựa chọn an toàn nhất chính là Uniswap (UNI). Đồng coin này có lẽ không còn lạ lẫm với nhiều bạn, nó được biết đến là một trong những sàn DEX nổi bật nhất hiện nay. Tuy nhiên đầu tư vào Uniswap có thể sẽ không tạo được lợi nhuận lớn (vì vốn hóa của nó đã quá cao).
Dưới đây là một số vài dự án bạn có thể cân nhắc đưa vào danh sách theo dõi:
Trader Joe (JOE)
Trader Joe đã triển khai CLMM từ cuối năm ngoái nhưng không nhận được nhiều sự chú ý vì lúc bấy giờ dự án vẫn chỉ hoạt động ở Avalanche. Tuy nhiên thì đầu năm nay, Trader Joe đã có bước đi khôn ngoan khi chọn Arbitrum làm điểm dừng chân tiếp theo để đón dòng tiền đổ về từ thị trường. Một điểm may mắn hơn nữa khi mô hình LB được chứng mình hiệu quả sử dụng vốn sau sự kiện airdrop Arbitrum vừa rồi.
Sau một thời gian sử dụng Liquidity Book cúa Trader Joe, có thể thấy cách tạo lập thanh khoản linh hoạt hơn Uniswap rất nhiều, nhưng sẽ khó đối với những người mới tham gia vào thị trường DeFi.
Sắp tới họ sẽ ra mắt mô hình Auto-Pool (tự động hóa thanh khoản cho người dùng), mô hình thanh khoản tập trung kết hợp Order-book và Fee share về cho người sở hữu token JOE.
Liquidity Book is novel protocol, offering a hybrid AMM <> CLOB style experience.
LB was built from the ground-up and truly empowers Liquidity Providers and Traders alike by offering a very different experience from all existing concentrated liquidity AMMs.
Learn why ???????????? pic.twitter.com/oo6B0jDuCc
— Trader Joe (@TraderJoe_xyz) March 28, 2023
Steakhut Finance
Steakhut Finance là nền tảng quản trị thanh khoản cho Liquidity Book của TraderJoe. Dự án này sẽ tự động quản lý, điều khiển khoản giá, cộng dồn lãi vào số vốn đầu tự của nhà cung cấp thanh khoản.
Introducing: SteakHut Liquidity ????+????????
Automate and optimize your concentrated liquidity on the @traderjoe_xyz Liquidity Book!
Welcome to the Liquidity Layer of #Avalanche, now ????????????????! ???? pic.twitter.com/UYEGq4kNve
— SteakHut (@steakhut_fi) January 6, 2023
Gamma Strategies (GAMMA)
Gamma Strategies là nền tảng quản lý thanh khoản ban đầu được xây dựng cho người dùng của Uniswap V3. Thay vì phải tính toán vùng giá, khoản fee sẽ nhận, tổn thất tạm thời,.. Gamma sẽ giúp người dùng quản lý, điều chỉnh và tái đầu tư vào lượng vốn bỏ ra.
Gamma cũng phát triển mạnh mẽ hơn khi hỗ trợ quản lý thanh khoản cho các sàn DEX chuyển mình từ Pool2 truyền thống sang CLMM như: Thena Finance, Quickswap, Zyberswap.
Unipilot
Tương tự Gamma Strategies, Unipilot cũng là một nền tảng tự động hóa quản lý thanh khoản xây dựng trên Uniswap V3.
Are you an $ETH maxi looking to earn #yield?
Our cbETH/ETH vault has a 7D average APR of 9%, with all returns coming from earned LP fees!
Find it at https://t.co/XgEHVbJCCa pic.twitter.com/8p8uIJQeoc
— A51 Finance ???????? (@A51_Fi) January 6, 2023
MaiaDAO
MaiaDAO là dự án đã xây dựng một hệ sinh thái trên Layer 2 Metis, gần đây họ đã công bố whitepaper mới với các sản phẩm được cải tiến như sau:
- Hermes V2: Mô hình ve(3,3) được xây dựng trên Uniswap V3
- Talos: Nền tảng hỗ trợ tự động hóa thanh khoản cho Uniswap V3
- Ulysses: Giao thức tạo lập thanh khoản đa chuỗi sử dụng công nghệ Omnichain
- MaiaDAO: Giao thức mẹ của cả hệ sinh thái bên cạnh đó đóng vai trò là Convex-type cho Hermes Protocol.
Bunni Protocol
Bunni là giao thức xây dựng mô hình Curve Wars trên thanh khoản của Uniswap. Ngoài việc là một Yield Boosting, Bunni còn tự động hóa việc quản lý thanh khoản và cộng dồn phần thưởng cho người cung cấp. Có thể nói, Bunni Protocol là sự kết hợp Giữa Uniswap, Balancer và Curve Finance.
Arrakis Finance
Đây là nền tảng tương tự Gamma Strategies và Unipilot. Tuy nhiên, Arrakis đã raise được 4M$ từ UniswapLabsVC, Accel, 0xPolygon, robotventures và alphanonce.
Hiện tại Arrakis chưa có token, bạn có thể theo dõi và cung cấp thanh khoản trên nền tảng này để có cơ hội nhận airdrop.
✨We are thrilled to announce that we have raised $4 million from a group of great investors!
This allows us to continue improving capital efficiency of decentralized exchange liquidity by building trustless market making infrastructure and strategies!https://t.co/KclcCqAKas
— ✨Arrakis Finance (@ArrakisFinance) December 19, 2022
Gamma Swap
Trái ngược lại với các giao thức bên trên, Gamma Swap xây dựng trên chiến lược Straddle để chống lại rủi ro về tổn thất tạm thời cho các nhà cung cấp thanh khoản và mở ra tiềm năng cho một “No Impermanent Loss Liquidity Wars”.
Nhìn chung, nếu như việc nắm giữ token quản trị được chia sẻ doanh thu từ dự án được gọi là real-yield thì việc cung cấp thanh khoản nhận fee swap từ người dùng cũng là một dạng làm thật, lợi nhuận thật. Chính vì vậy, CLMM sẽ là một mô hình có thể sẽ phát triển bền vững trong tương lai với sự hữu dụng, tối ưu và không có sự lạm phát.
