Chỉ còn vài ngày nữa thôi là bản nâng cấp Ethereum Shanghai sẽ diễn ra, dự kiến là bản nâng cấp này sẽ thực hiện vào ngày 12/4/2023 tới đây. Việc nâng cấp Shanghai của Ethereum chắc chắn sẽ có tác động ít nhiều tới những dự án Liquid Staking ETH hiện nay.
Vậy liệu Ethereum Shanghai Upgrade sẽ có tác động như thế nào tới những dự án Liquid Staking thì chúng ta sẽ cùng phân tích ngay bây giờ.
Ethereum Shanghai sẽ tác động gì tới các dự án Liquid staking?
Một vài thông số quan trọng của các dự án Liquid Staking
Nhìn vào số liệu TVL của các dự án Liquid staking hiện nay thì có thể thấy những dự án này chủ yếu được người dùng lựa chọn để staking ETH.
Các dự án Liquid Staking đang được hưởng lợi nhờ vào hệ sinh thái rộng lớn của Ethereum cũng như những giải pháp layer-2 có liên quan. Cụ thể, theo thông tin từ Defillama thì TVL của lĩnh vực Liquid Stake là khoảng 16,19 tỷ USD và có tới 90,65% trong số đó là từ việc staking ETH.
Trong 10 giao thức Liquid Staking hàng đầu hiện nay thì Lido đang có thị phần lớn nhất, chiếm tới 70% so với toàn bộ mảng này.
=> Xem thêm Lido là gì? Đánh giá tiềm năng của LDO

Nhìn vào sự tăng trưởng của TVL các dự án thì có thể thấy, người dùng đang khá tích cực khi nạp ETH của họ vào các nền tảng Liquid Staking.
Xem thêm: Liquid Staking là gì?

Trong số các giao thức Liquid Staking thì Frax Ether hiện đang là dự án có tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhất với khoảng 174% tính từ đầu năm cho tới nay. Tiếp đó là Rocket Pool với 31%, Lido với 22%, Coinbase với 16,5% còn StakeWise với 6,3%.
Nếu nhìn vào số liệu kể từ tháng 7/2021 tới nay thì Lido đang là giao thức có tới 4 lần ghi nhận sự tăng trưởng lớn bởi ETH của người dùng đổ vào.

Chỉ còn vài ngày nữa là sự kiện upgrade Shanghai sẽ diễn ra và số liệu cho thấy, lượng ETH được nạp vào Lido đang có xu hướng tăng nhanh trong các tháng 2, tháng 3/2023.
Còn với các giao thức Liquid Staking khác thì nhu cầu Staking vẫn khá đồng đều chứ không có sự tăng nhanh đột biến.


Lưu ý: rETH và cbETH không phải token dạng rebase nên giá trị sẽ tăng theo thời gian.
Đáng chú ý vào khoảng tháng 6/2022 thì peg của các token này không được ổn định bởi những cú shock lên tiếp từ các quỹ đầu tư hay công ty tiền điện tử như Celsius, Three Arrows Capital hay Alameda Research sụp đổ.
Tuy nhiên, đến nay thì các token này đã cho thấy sự phục hồi khi nhu cầu của thị trường trong việc Liquid Staking tăng lên.
Nhìn vào pool thanh khoản hiện tại của stETH thì có thể thấy tỷ lệ đang khá cân bằng giữa ETH và stETH.

Hiện tại thì bản cập nhật Shanghai đã đến gần nhưng xu hướng bán stETH hay nạp ETH để staking vẫn chưa rõ ràng từ phía nhà đầu tư.
Định giá của các giao thức Liquid Staking hiện tại đã hợp lý?
Có khá nhiều dự án Liquid Staking hiện tại nhưng nổi bật hơn cả vẫn là Lido mà biến động của các token trong mảng này khá giống nhau nên chúng ta sẽ cùng đi sâu vào phân tích dự án Lido để xem định giá hiện tại đã hợp lý hay chưa.

Token của các dự án Liquid Staking có sự tương quan với nhau. Nguồn: TradingviewVới giao thức Lido thì dự án sẽ thu được 10% reward từ việc staking ETH trên các L1. Trong đó thì 5% được trả cho các node operators còn 5% sẽ được trả cho nhà đầu tư nắm giữ token LDO.
Hiện số lượng ETH đang được staked trên Lido là khoảng 5,9 triệu token, theo tính toán thì Lido có khả năng thu được 13.300 ETH/năm. (APR hiện tại của việc Staking ETH đang là 4,5%/năm).

Hiện tại FDV (định giá pha loãng hoàn toàn) của LDO đang là 2.4 tỷ USD do đó mức P/E của dự án đang đạt mốc ~100.

Theo dự đoán từ Delphi Digital thì có khả năng trong dài hạn, lượng token ETH được Staking có thể lên tới 33,5 triệu token.

Mức yield (reward cho ETH stakers) được dự đoán nằm ở mức 2.76%.

Nếu diều này xảy ra và Lido vẫn giữ mức giá 2.4 USD/LDO thì mức P/E của giao thức này có thể dao động trong khoảng 22 – 79 tuỳ theo các kịch bản được đưa ra trong bảng dưới đây.

Trong quá khứ, Lido từng có lúc chỉ số P/E cao hơn gấp 3 lần so với hiện nay.

Nhìn vào P/E của LDO trong quá khứ thì vẫn có hy vọng về việc LDO quay trở lại đỉnh khi nhìn vào các số liệu dự phóng P/E phía trên.
Tương tự với các token của các dự án Liquid Staking khác cũng có thể đạt được xu hướng tăng tương ứng từ sự đồng điệu với LDO.
Tuy nhiên, vẫn phải lưu ý rằng trong trường hợp kịch bản tích cực xảy ra thì mức P/E của Lido vẫn là 21.95 => lợi nhuận APR chỉ khoảng 4,56% từ việc nắm giữ token LDO lại không phải là một mức lợi suất lý tưởng.
Với trường hợp nhà đầu tư là tổ chức hoặc sở hữu cổ phần của Lido thì họ sẽ có thể nhận thêm lợi nhuận từ MEV. Còn với nhà đầu tư cá nhân thì muốn có lợi nhuận, họ cần phải đầu cơ token dựa vào các kỳ vọng phía trên.
Shanghai Upgrade sẽ có tác động thế nào với các token LSD?
Có nhiều ý kiến cho rằng, việc Shanghai Upgrade thành công vào ngày 12/4/2023 tới đây sẽ khiến lượng lớn ETH được mở khóa và có thể khiến cho các dự án LSD (Liquid Staking Derivatives) gặp phải bất lợi.
18,000,000 $ETH ($32.5B) will start to unlock from 12 April 2023 ????
???? here is everything you need to know about the upcoming $ETH Shanghai upgrade pic.twitter.com/BGQfErfoEf
— Mac ???? (@MacnBTC) April 2, 2023
Có khả năng sau sự kiện này, sẽ có khoảng 452.000 – 1 triệu ETH sẽ được mở khóa (tới từ cả reward lẫn stakers)
Theo một tài khoản Twitter có tên là korpi thì số lượng ETH được mở khóa có khả năng lên tới 3 triệu ETH.
➡️ Full Withdrawals – Selling Pressure
By making selling pressure assumptions for each segment I calculated % of total validators wanting to sell in 3 scenarios.
Total Selling Pressure from FW:
– Mild: 2% => 345k ETH
– Average: 7% => 1,206k ETH
– Aggressive: 15% => 2,585k ETH pic.twitter.com/UzFog3Ye8M— korpi (@korpi87) February 7, 2023
Tuy nhiên, có một vài lý do cho thấy lượng ETH mở khóa trong đợt nâng cấp Shanghai này có khả năng không đến từ các giao thức Liquid Staking bời vì:
+ Nếu như nhà đầu tư muốn hủy staking ETH của họ trên các giao thức Liquid Staking thì họ có thể bán stETH hoặc các token staked tương tự khác.
+ Lượng ETH nạp vào các dự án LSD hiện tại vẫn đang tăng lên.
Tuy nhiên, có khả năng những giao thức Liquid Staking có thể bị ảnh hưởng trong ngắn hạn bởi có quá nhiều ETH được mở khóa khỏi các hợp đồng Staking.
Nhìn vào biến động giá của token LDO trong quá khứ thì có thể thấy, LDO có phụ thuộc nhiều vào giá của ETH hơn là lượng ETH được người dùng nạp vào giao thức.
Dưới đây là bảng quy hồi tuyến tính giữa LDO và ETH với biến phụ thuộc là ln(LDO price) còn 2 biến độc lập là ln(ETH price) và ln(ETH inflow) trong giai đoạn từ ngày 26/5/2021 – 3/4/2023.

Trong đó:
- In(LDO price) và ln(ETH price): là biến động giá theo ngày của LDO và ETH.
- ln(ETH inflow): là biến động lượng ETH tham gia staking thông qua Lido.
Kết quả cho thấy sự thay đổi của ln(ETH inflow) không có tác động gì nhiều tới biến động giá LDO. Nhưng với ETH thì khác, khi ETH tăng 1% thì LDO có mức tăng trung bình 1.31% và ngược lại (khi tính toán trên dữ liệu quá khứ).
Khi nâng cấp Shanghai diễn ra thì có khả năng, giá ETH sẽ biến động trong khoảng +/-8% đến +/- 12%.
Bên cạnh đó, trong quá trình nâng cấp Shanghai diễn ra, bạn cũng nên xem những số liệu về nguồn cung ETH từ Coinbase bởi sàn này đang bị SEC nhắm đến do triển khai các sản phẩm staking.
Shanghai có phải là động lực cho Liquid Staking trong dài hạn?
Có ý kiến cho rằng, bản cập nhật Shanghai sẽ có tác động tích cực cho nhu cầu staking trong dài hạn.
Lý do là ở:
- Rủi ro của staker sẽ được giảm thiểu (không còn rủi ro liên quan tới The Merge thất bại)
- Nhà đầu tư không còn lo sợ việc mất peg (cơ chế redeem sẽ đảm bảo thanh khoản cho các liquid staked ETH token).
- So với nhiều dự án blockchain khác thì tỷ lệ staking ETH trên tổng cung vẫn còn khá thấp.

=> Trong tương lai tỷ lệ Staking ETH có thể tăng lên và giúp cho các dự án Liquid Staking tăng doanh thu. Bên cạnh đó thì nguồn doanh thu của của các công ty trong mảng Liquid Staking còn đến từ MEV (Miner Extractable Value).

Vào thời kỳ đỉnh cao của “DeFi summer” năm 2020, MEV là đã tạo ra nguồn doanh thu đáng kể đối với các thợ đào Ethereum (hiện tại là các stakers) khi họ có khả năng về lập trình.
Tuy nhiên niện nay thì lợi nhuận tới từ MEV không còn hấp dẫn như giai đoạn 2020 – 2021.

Theo thông tin từ MEV explorer, lợi nhuận tới từ MEV từ đầu năm 2022 cho tới nay chỉ đạt khoảng 75.600 ETH. Con số này là khá nhỏ so với mức lợi nhuận tổng 380.000 ETH đạt được trong giai đoạn 2020 – 2021.
Tuy nhiên việc hiện tại Lido hay một số nền tảng khác vẫn đang được định giá khá cao cho thấy rằng MEV vẫn đóng một vai trò nhất định đối với định giá của các dự án liquid staking.
♦ Xét về ngắn hạn thì các token của những dự án Liquid Staking có thể chịu biến động mạnh theo biến động giá của ETH ở mức +-8% => +- 12%. Bạn nên chú ý biến động giá của ETH hơn là lượng ETH được nạp rút ra khỏi các dự án này.
♦ Những nhà đầu tư cá nhân sẽ không được hưởng lợi ích từ MEV
♦ Nâng cấp Shanghai sẽ là động lực giúp cho các dự án LSD tăng trưởng cao hơn về doanh thu trong dài hạn.
♦ Những giao thức Liquid Staking như Lido, Frax Finance hay Rocketpool đã được định giá hàng trăm triệu tới hàng tỷ USD nên lợi suất thu được từ những giao thức này sẽ không hấp dẫn đối với những nhà đầu tư muốn khoản lợi nhuận cao.




