STEPN (GMT) đã tạo ra một “cơn địa chấn” vào những tháng đầu năm 2022 khi giá đã tăng gấp 100 lần chỉ sau một tháng. Tuy nhiên, hiện tại giá GMT đã giảm không ngừng, và nó cũng đang vấp phải nhiều nghi ngờ về việc sẽ trở thành Ponzi vì tính không bền vững của nó. Vậy có thực sự StepN là Ponzi? Có nên đầu tư vào StepN (GMT) hay không? Trong bài viết này, hãy cùng chúng mình phân tích cơ chế hoạt động, tokenomic cũng như những hành động từ đội ngũ StepN để bạn có thể nhìn nhận đúng nhất về tương lai của dự án này nhé.
Nội dung
StepN (GMT) là gì?
STEPN là trò chơi di động move2earn NFT đầu tiên trên thế giới. Trong STEPN, các bước đi của bạn đáng giá hơn bạn nghĩ – tập thể dục, vận động ngoài trời và có thể kiếm được token mọi lúc, mọi nơi. STEPN đặt mục tiêu thúc đẩy hàng triệu người có lối sống lành mạnh hơn và đưa họ đến với thế giới Web 3.0.
- Đọc chi tiết tại: GMT coin là gì? Review dự án STEPN (GMT)
Tại sao StepN bị nghi ngờ là mô hình ponzi?
StepN là một dự án move to ern nổi đình nổi đám trong năm nay. Nó thưởng token cho người đi bộ, chạy bộ và sử dụng hệ thống token kép, bao gồm:
- Token của trò chơi: Green Satoshi Token (GST)
- Token quản trị: Green Metaverse Token (GMT).
Thời gian đầu, những người đầu tiên trải nghiệm trò chơi này rất muốn chia sẻ niềm vui và khoe khoang về lợi nhuận của họ. Họ tuyên bố có thể kiếm được 200 đô la mỗi ngày nếu chăm chỉ luyện tập bên ngoài.
Chính vì ưu đãi hấp dẫn nên nhiều người tham gia khiến số lượng giày đúc quá nhiều, khiến nguồn cung nhiều, và giá giày cũng bị đẩy lên cao. Cụ thể, để mua một đôi giày sẽ cần 10 SOL (vào khoảng ~ 1000 USD tại thời điểm đó). Điều này tạo ra rào cản cho người dùng mới tham gia, dẫn đến giảm nhu cầu. => Nguồn cung liên tục tăng nhưng lượng cầu ngày càng giảm, dẫn đến giá giày và GST, GMT coin giảm liên tục.
Quá nhiều token GST cũng là một yếu tố dẫn đến việc giảm giá. Nguồn cung lưu hành của GST đã tăng từ 20.000 lên gần 50.000 trong tháng 5/2022. Giá GST bắt đầu tăng vào tháng 3 (lúc này, vẫn chưa thể kiếm GMT thông qua ứng dụng), và khi StepN trở thành một cơn sóng “hot” thì giá GST đã đạt đỉnh với mức 8 USD, rồi mới sụt giảm cùng với xu hướng chung của thị trường tiền điện tử. Sau đó, có thông tin về StepN chặn người dùng Trung Quốc đã khiến giá GST giảm mạnh hơn nữa. Hiện tại, giá GST đang giao dịch ở mốc ~ 0,05 USD, gần như là giảm 99% so với mức All-time High của nó.
Nhìn tổng thể, token của StepN khá giống với token của hầu hết các trò chơi Play-to-earn, hoạt động theo một mô hình được gọi là: mô hình có trả lãi. Tức là, người dùng sẽ phải đầu tư một số tiền ban đầu để mua vật phẩm, sau đó kỳ vọng sẽ kiếm lại được nhiều tiền hơn trong tương lai. Mô hình này thường sụp đổ khi quy mô người tham gia bị chững lại, dòng tiền mới không đủ để tạo ra cầu với vật phẩm / token dẫn tới hiệu ứng sụp đổ lặp. Sụp đổ lặp: Token giảm => Vật phẩm giảm => Kéo tiếp Token giảm => Vật phảm giảm => … Trong quá khứ, nhiều dự án hoạt động theo mô hình này đã được chứng minh là không bền vững.
Với StepN, thì thay vì mua vật phẩm game, người dùng sẽ phải bỏ tiền mua giày dưới dạng NFT, sau đó chạy bộ hoặc cho thuê nhằm kiếm lại nhiều tiền hơn nữa. Chính vì vậy, có nhiều người hoài nghi về những dự án này, và ngay cả StepN cũng không ngoại lệ, nên nó đang bị một số người coi như một mô hình Ponzi.
Lạm phát của token GMT và GST ra sao?
Một vấn đề vô cùng quan trọng khi xem xét một dự án kiếm tiền như StepN có phải ponzi hay không, đó chính là tỷ lệ lạm phát. Vì nó chạy 2 token là GMT và GST nên mình sẽ phân tích từng token một.
♥ Đối với GMT
Có tổng cộng là 6.000.000.000 GMT và sẽ được phân bổ cho 6 nhóm khác nhau. Trong đó, Team, Cố vấn và Nhà đầu tư ban đầu vẫn chưa nhận được token của họ. Theo lịch trình, token GMT sẽ được thanh toán cho họ 2/2023. => Đây là thời điểm bạn nên cân nhắc vì họ có thể xả bạn bất cứ lúc nào.
Theo ước tính của StepN, tổng số token của họ sẽ được mở khóa hoàn toàn vào năm thứ 8 hoặc 9 kể từ ngày phát hành.
Hiện tại, lượng cung đang lưu thông của GMT là 600.000.000 token, chiếm 10% so với tổng nguồn cung tối đa. So với Axie trong cùng khoảng thời gian, thì Stepn có tốc độ mở khóa token tương đối chậm. Hiện tại, tốc độ mở khóa token mới của GMT chỉ là 0,3%. Tuy nhiên, vào tháng 9 năm 2022, con số này sẽ tăng lên khoảng 0,7% (do lượng token trong nhóm “Move&Earn” được phân phối ra). Ngoài ra, tháng 2/2023 cũng sẽ có một đợt sóng làm tốc độ mở khóa được tăng lên 1,7% và sẽ được duy trì mức độ này. GMT càng được phân phối nhiều thì lạm phát càng tăng.
Theo đánh giá cá nhân mình, thì lạm phát ban đầu của GMT là thấp so với nhiều dự án khác. Lạm phát của GMT hiện tại chỉ dao động quanh mức 3% . Thông thường, ban đầu các dự án sẽ phân phối token ra thị trường thông qua các chương trình thu hút thanh khoản, nên tỷ lệ lạm phát thường ở mức hai con số. Stepn thì ngược lại, điều này giúp giá token GMT ít bị bơm và bán phá giá hơn.
♥ Đối với GST
Ngoài GMT, Stepn có token trong trò chơi GST. Khác với GMT thì GST không có nguồn cung cấp tối đa. GST có thể được đúc mới trong quá trình chơi (làm phần thưởng), hoặc được đốt khi người dùng muốn chế tạo, nâng cấp giày.
Dữ liệu dưới đây được cập nhật từ Dune Analysis để từ đó tính toán lượng GST tương đối được khai thác mỗi tuần. Trung bình, mỗi đôi giày kiếm được khoảng 10,56 GST mỗi ngày. Vì vậy lạm phát của GST được tính như sau:
Vào tháng 5/2022, khi số lượng người dùng mới tăng đột biến, số lượng giày mới cũng tăng theo. Nhiều người tham gia vào trò chơi của Stepn -> GST được đúc ra mỗi ngày và tăng mạnh, -> Lạm phát cũng tăng theo. Hiện tại, mức lạm phát hàng tuần của GST là khoảng 25% . -> 100%/tháng -> Đây là lý do GST liên tục giảm giá trong thời gian qua.
StepN cần làm gì để thoát khỏi cái “mác ponzi”?
Hiện tại, nếu khẳng định StepN là mô hình Ponzi thì quá bất công cho đội ngũ đứng đằng sau nó. Bởi mô hình Ponzi là mô tả một mô hình lừa đảo, gian lận. Nhiều dự án mới triển khai thường có cấu trúc giống Ponzi nhằm mục đích thu hút người dùng trong giai đoạn đầu, nhưng phải xem những gì họ làm ở giai đoạn tiếp theo thì mới có thể đánh giá chính xác được.
Dù sao, vẫn phải công nhận vai trò tiên phong của StepN (GMT) trong lĩnh vực move to earn, và nó là một dự án giúp liên kết liền mạch thế giới thực với thế giới ảo, sử dụng cơ chế Web3 để kết nối 2 thế giới lại với nhau. StepN khuyến khích mọi người ra ngoài và sống một lối sống lành mạnh. Chỉ có thể đánh giá, ý tưởng mà StepN đưa đến là vô cùng tốt.
Tuy nhiên, để nó có thể trở thành một mô hình kiếm tiền bền vững, thì điều quan trọng là StepN phải đáp ứng được 2 tiêu chí:
-
Nó phải luôn thú vị và hấp dẫn, như vậy thì lượng người dùng mới ổn định và có thể đem đến lợi nhuận bền vững, và nhu cầu về đồng GMT, GST sẽ trở nên dài hạn hơn.
-
Phải luôn quan tâm tới giá token của dự án, đảm bảo chi phí bắt đầu tham gia chơi không quá lớn, người dùng mới không mất nhiều thời gian để hòa vốn, như vậy nó mới có thể thu hút được nhiều người mới tham gia.
Hiện tại, vẫn chưa rõ liệu Stepn có thể làm được điều này hay không. Nó có gì khác biệt, hay cũng chỉ nhắm mục tiêu đến các nhà đầu tư và những người quan tâm đến việc kiếm tiền, chứ không phải những người dùng thực sự sẽ gắn bó và ở lại trò chơi lâu dài?
Phân tích chiến lược phát triển của StepN
Để có cái nhìn rõ hơn về việc StepN có đi theo vết xe đổ của những dự án P2E trước đó, hay nó có gì đó khác biệt, thì hãy cũng đánh giá chiến lược phát triển của đội ngũ StepN.
Đồ thị trên là biến động giá GMT thời gian qua. Nhưng nếu tóm gọn lại, thì StepN (GMT) đã trải qua 2 giai đoạn với 2 chiến lược phát triển chính như sau:
Giai đoạn FOMO của thị trường
STEPN là một trong những trò chơi kiếm tiền thành công nhất cho đến nay. Khi dự án lần đầu tiên ra mắt, nó đã được rất nhiều bởi những tên tuổi lớn như Alameda Research, Solana Ventures và đặc biệt là Binance hỗ trợ. STEPN là dự án IEO thứ 28 trên Binance. Do đó, giá GMT ngay sau khi niêm yết gấp x13 lần so với giá IEO .
Sau IEO, dự án bắt đầu chạy nhiều ưu đãi như: phát GMT cho người dùng sớm; tổ chức cuộc thi giao dịch $ GMT với giải thưởng lên đến 30.000 đô la trên Binance và Tăng cơ hội cho người dùng mua nhiều giày hơn. Chính nhờ những ưu đãi này và phần hấp dẫn khi tham gia các hoạt động trong game đã giúp giá $ GMT tăng nhanh chóng từ 0,6 USD lên 2,68 USD trong vòng một hai tuần.
Có thể thấy từ tháng 3 đến đầu tháng 5 năm 2022, dự án tập trung chủ yếu vào việc thu hút người dùng chơi game. => Chiến lược này đã thực sự thành công, khiến giá token GMT đã đạt đỉnh là 3,83 đô la, tăng x380 so với giá IEO. Theo Dune Analytics, số lượng người dùng trên STENP cũng tăng từ 16 nghìn người dùng hoạt động lên hơn 700 nghìn người dùng hoạt động trong vòng hai tháng. Lợi nhuận quý 1 đạt 26,81 triệu đô la, và quý 2 gấp 4 lần quý 1 với 122,5 triệu đô la.
Giai đoạn tập trung xây dựng cốt lõi
Là giai đoạn từ tháng 5/2022 cho đến nay, StepN chủ yếu tập trung vào phát triển sản phẩm. Cụ thể:
-
Ngày 3/6/2022, dự án đã nâng cấp hệ thống chống gian lận SMAC nhằm tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và tập trung vào người dùng thực.
-
Ngày 10/6, họ tung ra sàn giao dịch phi tập trung ngay trên ứng dụng di động. Tuy nhiên, sàn giao dịch phi tập trung của STEPN có phí giao dịch cao hơn các sàn khác (phí 1%). Nhưng việc xây dựng một sàn giao dịch ngay trên một ứng dụng như vậy sẽ giúp tối ưu hóa trải nghiệm người dùng, giúp người dùng có thể dễ dàng bán token thông qua nền tảng riêng của StepN Mobile.
-
Ngày 27/6/2022, dự án đã ra mắt một tính năng mới, cho phép người dùng đốt năm đôi giày thể thao chất lượng thấp hơn để có được một đôi giày thể thao chất lượng tốt hơn.
Tuy nhiên, việc nâng cấp sản phẩm trong giai đoạn này nhằm giữ chân người dùng đã không mang lại hiệu quả. Đây cũng là giai đoạn thị trường tiền điện tử bước vào giai đoạn khủng hoảng, cùng với làn sóng FOMO vào dự án mạnh mẽ trước đó đã khiến giá token GMT mất đi 76% giá trị (từ đỉnh cho đến nay), giảm từ 3,8 đô la xuống 0,94 đô la. Hiện tại, giá GMT vẫn sideway ở vùng đáy.
Vậy, giá GMT sẽ tiếp tục giảm hay giậm chân tại chỗ, hoặc tệ hơn là dự án sẽ phải ngừng hoạt động?
Bạn có thể so sánh với lộ trình của dự án. Bắt đầu từ tháng 4 cho đến tháng 8, mặc dù giá GMT giảm liên tục nhưng dự án vẫn rất tập trung phát triển sản phẩm và hoàn thành lộ trình thậm chí sớm hơn dự kiến. Điều này cho thấy năng lực của nhóm STEPN là rất lớn, và họ rất nỗ lực làm những gì họ đã đề ra. Điều này phần nào giúp củng cố niềm tin của người dùng rằng đội dự án thực sự tâm huyết với dự án, và họ có đủ năng lực để xây dựng dự án này.
Từ những dữ liệu trên, chúng ta có thể rút ra một số kết luận:
- Chiến lược tiếp thị và thu hút người dùng của dự án đã thực sự thành công và giúp giá token tăng lên hàng trăm lần.
- StepN sở hữu một đội ngũ có năng lực tuyệt vời, họ luôn hoàn thành lộ trình đã vạch ra và không ngừng cải tiến sản phẩm để nâng cao chất lượng , phục vụ tốt nhất cho người dùng.
- Nhìn vào lộ trình, bạn có thể thấy rằng vẫn còn rất nhiều tính năng mà dự án chưa phát hành. Nhưng với năng lực của đội ngũ phát triển hiện tại, mình tin rằng dự án sẽ có thể hoàn thành tốt những kế hoạch mà họ đã đề ra.
Trong những tháng tới, có lẽ nhóm dự án sẽ tập trung hơn vào việc xây dựng các giá trị cốt lõi của dự án và xây dựng nền kinh tế token ổn định hơn để thu hút những người muốn gắn bó lâu dài vì các giá trị lành mạnh và văn minh.
Vậy, có nên mua GMT hoặc GST ở thời điểm này không?
GST chủ yếu chỉ là một phương tiện tiền tệ trao đổi trong trò chơi, tương tự như SLP của Axie Infinity và nó dễ lạm phát cũng như khó kiểm soát lạm phát.
- Khi tốc độ tăng trưởng người dùng càng chậm lại, nhu cầu về NFT giày mới sẽ ngày càng ít đi → ít nhu cầu đúc giày → ngày càng ít GST bị đốt cháy → giảm phát ít hơn.
- Khi người dùng nâng cấp giày lên cấp cao hơn, càng có nhiều GST token làm phần thưởng → mỗi ngày GST mới được phát hành → lạm phát nhiều hơn.
Chính vì vậy, nếu đầu tư GST coin không phải là quyết định sáng suốt. GST chỉ là một đồng tiền công cụ trong trò chơi, không phải là khoản đầu tư.
Ngược lại, đối với GMT là token quản trị của STEPN, và nó cũng có cơ chế tích lũy lợi nhuận được tạo ra từ hoạt động kinh tế trong trò chơi (thông qua tax-thuế). Vì thế nhu cầu về GMT sẽ cao do:
- Người dùng mới tham gia vào hệ sinh thái STEPN → hoạt động kinh tế cao hơn → lợi nhuận cao hơn do giao thức tạo ra. Vì vậy nếu STEPN đi lâu dài, thì GMT cũng sẽ tăng giá.
TÓM LẠI:
Nếu bạn muốn đầu tư vào STEPN, thì có thể cân nhắc mua GMT thay vì GST. Hiện tại, dù StepN có vẻ giống mô hình ponzi, nhưng thực tế nó không phải như vậy. StepN vẫn được đánh giá là một dự án tốt, có nhiều ý nghĩa, đội ngũ phát triển cực nghiêm túc và tài năng, và mình tin rằng nó sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai. Tuy nhiên nếu đầu tư, hãy chỉ cân nhắc một lượng vốn hợp lý bởi dù sao GMT, GST vẫn mang những rủi ro của các dự án P2E nói chung.
