Định kiến về giá rất thường gặp trong tài chính nói chung và coin nói riêng. Bài này sẽ nói về định kiến về giá coin và các sai lầm khiến bạn đầu tư thua lỗ.
Nội dung
Định kiến về giá coin là gì?
Có thể ví dụ đơn giản như:
- So với đáy gần nhất để thấy giá đã cao
- So sánh với đỉnh gần nhất và cho rằng giá hiện tại đã rẻ
Nó có thể mở rộng thêm dưới dạng: Giá này đã quá thấp và quá cao để khiến một nhà đầu tư quyết định bắt đáy hay bán khống và thua lỗ nặng nề.
Tại sao con người ta định kiến về giá?
Có 2 nguyên nhân cốt lõi: Thời gian và hệ quy chiếu (Mốc để so sánh). Hãy hình dung qua ví dụ dưới đây:
- Bitcoin từ 10K lên 30K: Bitcoin cao quá
- Bitcoin từ duy trì ở 30K 2 – 3 tháng: Bitcoin hơi cao một chút
- Bitcoin tăng lên 50K sau đó trở về 30K: Bitcoin thấp quá
- Bitcoin giảm về 25K sau đó tăng lên 30K và duy trì ở đó: Bitcoin ổn định
Như vậy cùng ở 30K, nhưng quan điểm của chúng ta về giá chắc chắn sẽ khác nhau. Mọi chuyện sẽ không có gì to tát nếu bạn chỉ giao dịch Bitcoin với mức biến động khá nhẹ nhàng. Hầu hết mọi người sẽ giao dịch Altcoin với biên độ lớn hơn rất nhiều.

1 đồng coin chia từ 100 về 10 đã rẻ chưa? Rẻ, nhưng vẫn có thể về tới 0.1. Vậy về 0.1 đã rẻ chưa, rẻ nhưng vẫn có thể về 0. ADA (đồng coin có vốn hóa cũng thuộc loại số má) từng chia gần 100 lần trong năm 2017 – 2019. Nó có nghĩa bạn đầu tư ở mức giá cao nhất 1 tỷ, ở lúc thấp nhất bạn chỉ còn 10 triệu. Và có hàng trăm đồng coin khác có chung tỷ lệ giảm như vậy.
Cũng chính Ada, từ 0.015 lên 0.045 (gấp 3 lần) đã cao chưa? Cao chứ, nhưng Ada vẫn có thể lên tới 3$, tức tăng gấp gần 200 lần.

Nhìn vào ảnh trên bạn sẽ thấy rằng: Cùng là giá 1.5$, nhưng nếu mua khi uptrend bạn sẽ x2 tài khoản. Và khi downtrend, bạn có thể chia 2, chia 3 và chia 10. Do vậy giá luôn phải đi kèm xu hướng thai vì định kiến mức giảm từ đỉnh.
Bài học cần ghi nhớ là gì?
Xu hướng thị trường (uptrend, downtrend) rất quan trọng trong định giá. Coin thực sự “vô giá”. Nó là một thị trường sơ khai và gần như chưa tạo ra giá trị thực sự, do vậy mọi định giá đều có thể coin là không chính xác. Trong uptrend, rất cao có thể vẫn là rẻ. Và trong downtrend thì rẻ lắm rồi vẫn có thể là siêu đắt.
Ngoài xu hướng thị trường, giá trị (tính ứng dụng, lý tưởng phát triển, cộng đồng v.v) của một coin cũng rất quan trọng. Sẽ có rất nhiều coin về 0 đúng nghĩa (Biến mất, mất thanh khoản hoàn toàn). Do vậy tránh mua những coin cho cảm giác rất rẻ khi chia 100, 200 mà bỏ qua các tiêu chí đánh giá phía trên. Bạn sẽ mất trắng, dù mua “rẻ”.
Không nên định giá quá cao một đồng coin nào. Nhất là trong downtrend, hãy mua theo cách mà mẹ bạn trả giá khi đi chợ. Chiếc áo được rao giá 350K, hãy trả 150K đi kèm sự đắn đo.
Trong uptrend, hãy bay bổng hết mức có thể. Ở bài hold coin là phải ảo đã nói tới vấn đề này.
Phân biệt rạch ròi giữa ngắn hạn và dài hạn
Định kiến về giá của bạn hình thành dựa trên so sánh vào những con số trước đó. Nó là có cơ sở, và thậm chí có thể coi là hợp lý. Tuy vậy sai lầm thường bắt nguồn từ việc lẫn lộn giữa ngắn hạn và dài hạn.
Hãy nhìn vào 1 hành trình giá như sau:
10K, 20K, 40K, 50K, 60K. Từ mức giá 60K, giảm về 40K.
Nếu so với 60K, mức giảm về 40K có thể coi là nhiều. So với giai đoạn từ 20K lên 60K, mức giảm này là đáng kể khi mất 50% tổng mức tăng. So từ mốc 10K tới 60K, mức giảm này tương đương điều chỉnh lớn.
Giả sử khi bạn định mua ở giá 40K kia để hold/trade, tất nhiên quan điểm của bạn khi đó phải là giá tốt. Vậy hãy xem nó là tốt so với gì? So với giai đoạn ngắn hạn? So với chu kỳ vài tuần hay so với tổng quan cả quá trình tăng trưởng lớn?
Cùng 1 con số, hôm nay là tốt (rẻ) ngày mai là đắt. Hôm nay là đắt ngày mai là rẻ. Hãy chắc chắn về dự định của bạn, mua vào cho hôm nay, tuần này, tháng này hay năm sau để đưa ra định giá chính xác nhất.
Bitcoin từ 60K về 40K trong 2 ngày, tôi sẽ nói với bạn đó là giá rẻ, bởi bạn mua vào có thể có chiến thắng ngay khi đó. Bitcoin từ 60K về 40K trong 2 tháng, không thể nói rằng 40K này vẫn là giá rẻ.
Rất nhiều người thường mua vào hôm nay vì giá rẻ ở thời điểm tức thì, nhưng họ lại đặt mục tiêu xa hơn mà không nhìn vào xu hướng tổng quan. Khi thị trường rơi vào downtrend, giá rẻ không còn rẻ nữa và nhận một kết cục thua lỗ.
Hãy ghi nhớ 4 điều bài học ghi nhớ phía trên và và cách phân định rạch ròi để ít định giá sai lầm vì định kiến bạn nhé.